Menu
یک تیم کارآمد به تیپ‌های شخصیتی متنوعی نیاز دارد که بتوانند ایفاکننده نقش‌های متفاوت باشند. تعیین نقش‌های تیمی با در نظر گرفتن نقاط ضعف و قوت کارکنان، روش مؤثری برای تیم سازی است. زیرا افراد در وظایفی که با نقاط قوت آن‌ها انطباق دارند، بهتر عمل می‌کنند. تست بلبین در کسب و کار می‌تواند به شما کمک کند تا نقش‌ها را با شناسایی انگیزه‌ها و اهداف هر فرد به اعضای تیم تخصیص دهید. در این مقاله ضمن مروری بر تست بلبین، تعریفی از هر یک از نقش‌های این مدل ارائه می‌کنیم تا بتوانید در محیط کار خود، کار تیمی به نحو بهتر و مفیدتری انجام دهید.
وقتی در یک استارت‌آپ هستید، 10 نفر اول تعیین خواهند کرد که شرکتتان موفق می‌شود یا نه؟ هر کدام از این 10 نفر، 10% از کل شرکت هستند. پس چرا برای یافتن این کارکنان، زمان لازم را صرف نکنید…؟
«یک شرکت کوچک بسیار بیشتر از یک شرکت بزرگ به افراد وابسته است».
استیو جابز
«بلبین، عنصر بسیار خوبی را به فرآیند استخدام ما اضافه کرده و به ما در درک ترجیحات رفتاری نامزدهای شغلی کمک می‌کند؛ به‌طوری‌که وقتی همراه با تست سنجش شایستگی از آن استفاده می‌کنیم، می‌توانیم افراد مناسبی را برای شغل‌ها و تیم‌ها انتخاب کنیم. قبل از استفاده از بلبین، ما صرفاً روی شایستگی‌ها و تجربیات افراد و همین‌طور مصاحبه با آن‌ها متمرکز می‌شدیم. این رویکرد به برخی خطاهای بزرگ در استخدام نیروی انسانی منجر شد. ما در استخدام نیرو برای پست‌های مختلف، از برنامه‌ریز تولید تا مدیران عملیاتی و فروش از تست بلبین در کسب و کار استفاده می‌کنیم».
لوئیز مدن؛ مدیرعامل شرکت Applied Photophysics Ltd
مردیت بلبین (Meredith Belbin) از طریق انجام مطالعه‌ای در کالج مدیریت دانشگاه هنلی، فهرستی را تحت عنوان فهرست موجودی تیم بلبین ابداع کرد تا نقش‌هایی ایده‌آل را برای هر یک از افراد تیم در نظر بگیرد. به منظور سنجش ویژگی‌های شخصیتی با استفاده از آزمون بلبین، شرکت‌کنندگان ابتدا رفتارهای خود را ارزیابی می‌کنند و بعد از دریافت بازخورد، به مقایسه این ارزیابی‌ها با یکدیگر می‌پردازند.
سپس نتایج، بهترین نقش‌های نه‌گانه‌ای را که اعضای تیم برای ایفای آن‌ها مناسب هستند، نشان می‌دهد. با این‌حال، گاهی ممکن است افراد ویژگی‌هایی از خود نشان دهند که آن‌ها را قادر می‌سازد تا بیش از یک نقش را بر عهده بگیرند. به این معنا که شما می‌توانید یک تیم از هر تعداد نفر بسازید؛ البته تا زمانی که همه نقش‌های 9گانه لازم را در تیم پوشش دهید.
تست بلبین با تست شخصیت مایرز-بریگز (تست MBTI) فرق دارد. مایرز-بریگز یک تست روان‌سنجی است که تیپ شخصیتی شما را نشان می‌دهد؛ درحالی‌که تست بلبین نوعی آزمون رفتاری است که تعیین می‌کند شما کدام ویژگی‌ها از 9 نقش ممکن تیمی را از خود بروز می‌دهید؟ شما می‌توانید تست بلبین را به صورت آنلاین و رایگان انجام دهید.
به‌عنوان یک عضو تیم، تست بلبین در کسب و کار این امکان را برایتان فراهم می‌کند که نقاط قوت خود را درک و نقاط ضعفتان را مدیریت کنید و از این طریق بتوانید بهتر به تیم کمک کنید. بلبین افرادی را که مسئول تشکیل یک تیم هستند، قادر می‌سازد تا تیم‌های متوازن‌تر و متعادل‌تری بسازند.
اگر تیمی بسازید که در آن همه اعضا نقش‌های بسیار مشابهی ایفا می‌کنند، احتمالاً کل تیم از نوعی عدم تعادل رنج خواهد برد. نقش‌های تیمی تست بلبین در کسب و کار این امکان را به شما می‌دهند که اولاً مطمئن شوید همه نقش‌های تیمی در ترکیب تیمتان گنجانده شده و ثانیاً ضعف‌های ساختاری (از حیث رفتاری) در کل تیم مورد توجه قرار گرفته‌اند.
به اعتقاد بلبین، تیمی که از اعضایی با سبک‌های رفتاری یا نقش‌های مشابه تشکیل شده باشد، احتمالا با مشکل عدم تعادل روبرو می‌شود. به عنوان مثال، اگر اعضای تیم نقاط قوت مشابهی داشته باشند، ممکن است برای پروژه‌ها، وظایف و مسئولیت‌هایی که با مهارت‌های طبیعی‌شان هماهنگی و انطباق دارند با هم رقابت کنند. از طرف دیگر، تیمی که از اعضایی با نقاط ضعف مثل هم تشکیل شده، ممکن است این ضعف را در عملکرد کلی خود نشان دهد.
شما می‌توانید از طریق به‌کارگیری تست بلبین در کسب و کار به ایجاد یک تیم متعادل‌تر و همین‌طور شناسایی فرصت‌های رشد افراد بر اساس نقش‌های تیمی کمک کنید. وقتی نقش خود را در یک تیم درک می‌کنید، می‌توانید مشارکتتان را در تیم از طریق تقویت نقاط قوت و مدیریت نقاط ضعف، بهبود دهید.
نقش‌های نه‌گانه‌ی تیمی در مدل بلبین، در واقع مجموعه‌ای از شرح وظایف شغلی هستند که به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند: نقش‌های تفکرگرا، نقش‌های عمل‌گرا و نقش‌های انسان‌گرا. درک هر نقشی که یکی از اعضای تیم ایفا می‌کند می‌تواند به افزایش کارایی و عملکرد تیم کمک کند.
اعضای تیم تفکرگرا، متفکرانی انتقادی هستند. آن‌ها ممکن است ایده یا دیدگاه‌های جدیدی ارائه دهند، ایده‌ها را با ارزیابی جوانب مثبت و منفی‌شان تجزیه و تحلیل کنند یا واجد دانش و مهارت‌های تخصصی باشند.
نقش‌های تفکرگرا عبارت‌اند از:
ناظران/ ارزیاب‌ها بر مبنای حقایق و تفکر منطقی و نه بر اساس احساسات و غرایز، تصمیم‌گیری می‌کنند. آن‌ها معمولاً افرادی جدی هستند که در تفکر انتقادی و برنامه‌ریزی استراتژیک تبحر دارند. اگر چالشی در پروژه وجود داشته باشد، آن‌ها تمام زوایا را با دقت مورد بررسی قرار داده و سپس راهکاری خردمندانه و کارگشا ابداع می‌کنند. ناظران تمایل به تنهایی دارند و ترجیح می‌دهند که با زندگی همکارانشان درگیر نشوند. این امر به عینی‌گرایی آن‌ها کمک می‌کند.
ناظران/ ارزیاب‌ها در شرایط ایجاد یک چالش که حل آن توانایی تحلیلی و قدرت حل مسئله بالایی می‌طلبد، بهترین عملکرد را از خود نشان می‌دهند. این افراد به دلیل توانایی اخذ تصمیمات مؤثر، اغلب در پست‌های مدیریتی قرار می‌گیرند.
متخصص، عضوی از تیم است که در یک حوزه یا زمینه ویژه، تبحر دارد. از آنجایی‌که این افراد دانش عمیقی درباره یک موضوع محدود دارند، معمولاً تنها زمانی می‌توانند کمک کنند که انجام یک کار به حوزه تخصصی آن‌ها مربوط باشد. آن‌ها نیز مانند ناظران دوست دارند تنها باشند و به همین دلیل، در اغلب مواقع به‌طور طبیعی عضوی از یک تیم محسوب نمی‌شوند.
متخصصان، دارایی‌های گران‌بهایی هستند؛ زیرا دانش فنی خاصی را ارائه می‌دهند که کمتر کسی از عهده ارائه آن برمی‌آید. در بسیاری مواقع، مدیریت ارشد بر اساس دانش این افراد، نسبت به ایجاد طرح‌ها و پروژه‌ها اقدام می‌کند. متخصصان اگرچه ایده حضور در یک تیم را چالش‌برانگیز می‌دانند اما در حیطه تخصصی خودشان بسیار جذاب و یاری‌دهنده هستند و احتمالاً با تسهیم دانششان با اعضای جوانی که می‌خواهند از آن‌ها یاد بگیرند، مشکلی نخواهند داشت.
ایده‌پردازان افرادی خلاق و آزاداندیش هستند که به تولید ایده‌های بکر و پیشنهاد راهکارهای جدید و نوآورانه در انجام کارها می‌پردازند. آن‌ها نیز مانند دو نقش قبلی تست بلبین در کسب و کار ترجیح می‌دهند به‌تنهایی کار کنند. با این‌حال، اکثر تیم‌ها و شرکت‌ها این موضوع را می‌پذیرند. چرا که تفکر خلاق یک ایده پرداز معمولاً به کشف روش‌های نوآورانه و مفاهیم پیشگامانه منجر می‌شود.
یک ایده‌پرداز هر چند که از دیدگاه سنتی به لحاظ عملکرد، عضوی از یک تیم تلقی نمی‌شود؛ اما حضورش برای یک تیم یا سازمان بسیار ارزشمند است. همان‌طور که از نام این افراد پیداست، آن‌ها اعضایی از تیم هستند که باعث رشد و پیشرفت مجموعه می‌شوند.
اعضای تیمی عمل‌گرا افرادی هستند که برای انجام کارها تلاش می‌کنند. برای تکمیل یک وظیفه، رعایت یک ضرب‌الاجل زمانی و تلقیِ یک چالش به عنوان یک فرصت هیجان‌انگیز می‌توان روی آن‌ها حساب کرد.
نقش‌های عمل‌گرا عبارت‌اند از:
شکل‌دهندگان، افرادی برونگرا هستند که تمایل دارند خود و دیگران را به سوی دستیابی به نتیجه مطلوب هدایت کنند. آن‌ها افرادی پویا و با انگیزه هستند که می‌توانند شور، الهام و انگیزه را در تیم به وجود بیاورند. شکل‌دهندگان علیرغم هر مسئله‌ای که ممکن است با آن روبرو شوند، همواره مثبت هستند و به نظر می‌رسد که تحت فشار، رشد و پیشرفت می‌کنند. آن‌ها از معیارهای چالش‌برانگیز برای ایجاد اهداف و استراتژی‌های منحصر به فرد لذت می‌برند. حضور یک شکل‌دهنده برای کمک به پیشرفت تیم در انجام مأموریتش، معمولاً امری حیاتی است.
شکل‌دهندگان از آنجایی‌که ذاتاً رهبرانی هستند که تمایل به کسب نتایج دارند، سریعاً در سازمان‌ها به سمت بالا حرکت می‌کنند. آن‌ها عناصر مدیریتی ایده‌آلی هستند؛ زیرا در بحران‌ها قاطعانه عمل می‌کنند و باعث پیشرفت می‌شوند.
مجریان، سازمان‌دهندگانی هستند که دوست دارند محیط را ساختارمند نموده و نظم آن را حفظ کنند. از آنجایی‌که آن‌ها افرادی عمل‌گرا هستند، دوست دارند ایده‌های انتزاعی را به برنامه‌های ملموس تبدیل کنند. آن‌ها بسیار منضبط و خودکنترل هستند که می‌توانند برای حفظ تمرکز بر نیازهای یک تیم یا سازمان، منافع شخصی‌شان را نادیده بگیرند. مجریان هرچند معمولاً روش‌های ثابت در انجام امور را ترجیح می‌دهند اما اگر بتوانید نتایج مثبت تغییر را به آن‌ها ثابت کنید، احتمالاً آن‌ها را مجاب به پذیرش تغییر خواهید کرد.
مجریان، ستون اصلی سازمان‌ها هستند. زیرا استراتژی‌های اجراشدنی را برای حصول اطمینان از انجام سریع و اثربخش کارها توسط تیم پیاده‌سازی می‌کنند. این اعضای عمل‌گرا و سخت‌کوش، کسانی هستند که تبدیل اهداف به موفقیت‌های ملموس را تضمین می‌کنند.
تمام‌کننده‌ها که به آن‌ها تکمیل‌کننده نیز می‌گویند، افرادی درون‌گرا هستند که مسئولیت تضمین کیفیت طی مراحل کلیدی یک پروژه بر عهده آن‌هاست. آن‌ها اغلب افرادی کمال‌گرا هستند که می‌توانند به جزئیات توجه دقیقی داشته باشند. این امر آن‌ها را قادر می‌سازد تا وظایف یا محصولات تمام‌شده را برای یافتن خطاهای احتمالی مورد بررسی قرار دهند. از آنجایی‌که این افراد برای دستیابی به سطح کمال و عاری از نقص تلاش می‌کنند، از اطرافیان خود نیز چنین انتظاری دارند.
سازمان‌ها برای حصول اطمینان از کیفیت بالای خروجی کار تیم‌ها به تمام‌کننده‌ها نیاز دارند. تمام‌کنندگان مخصوصاً در آن دسته از محیط‌های کاری که دقت و رعایت مهلت‌های زمانی در آن‌ها اهمیت دارد، عناصری ارزشمند هستند.
اعضای تیم انسان‌گرا برای انجام و تکمیل وظایف از مهارت‌های شبکه‌سازی و برقراری رابطه استفاده می‌کنند. آن‌ها می‌توانند شنوندگان فعال بسیار خوبی باشند و از دیگر اعضای تیم برای ایجاد انسجام در گروه پشتیبانی به عمل بیاورند.
نقش‌های تیم انسان‌گرا عبارت‌اند از:
هماهنگ‌کنندگان افراد بالغی هستند که از مهارت‌های میان فردی و ارتباطی بسیار خوبی برخوردارند. آن‌ها معمولاً در پست‌های مدیریتی قرار می‌گیرند اما سبک مدیریت آن‌ها با شکل‌دهندگان بسیار متفاوت است. شکل‌دهندگان از طریق دستورات مدیریت می‌کنند اما هماهنگ‌کنندگان، رویکرد دموکراتیک‌تری را که ارتباطات باز را شامل می‌شود، ترجیح می‌دهند.
هماهنگ‌کنندگان به جای تمرکز بر دستیابی به اهداف سازمان، تمایل دارند که روی کمک به اعضای تیم در دستیابی به اهداف فردی‌شان متمرکز شوند. آن‌ها عموماً در شناسایی استعدادهای تیم و استفاده از این استعدادها در راستای رسیدن به اهداف مجموعه تبهر خوبی دارند. هماهنگ‌کنندگان معمولاً افرادی آرام و قابل‌اعتماد بوده که در تفویض وظایف نیز ماهر هستند.
حضور هماهنگ‌کنندگان برای حصول اطمینان درباره استفاده صحیح از نقاط قوت اعضای تیم، امری ضروری است. آن‌ها به دلیل برخورداری از افق دید گسترده در هدایت تیم‌های متشکل از شخصیت‌ها و مهارت‌های متنوع، توانمند هستند.
گروهی‌کارها معمولاً افرادی برونگرا با خلق و خوی ملایم و دوستانه هستند. آن‌ها تمایل دارند شنوندگان خوبی باشند و در ایجاد انسجام در تیم به‌عنوان یک مجموعه واحد، مهارت زیادی دارند. این افراد اگر متوجه شوند که سایر اعضای تیم به دلیل حجم کار از عهده انجام کامل وظایفشان برنمی‌آیند، احتمالاً وارد عمل شده و به آن‌ها کمک می‌کنند. آن‌ها نیروهایی سازش‌پذیر و همه‌فن‌حریف (چندکاره) هستند که این خصوصیات آن‌ها را قادر می‌سازند به شکلی مؤثر با دیگران تعامل داشته باشند و با تغییرات ناگهانی به‌خوبی کنار بیایند.
گروهی‌کارها اعضایی ضروری برای یک تیم هستند؛ زیرا هماهنگی لازم را در تیم به وجود می‌آورند. آن‌ها در حل مسائل بین فردی در یک تیم مهارت زیادی دارند و از افرادی که ممکن است احساس کم‌توجهی کنند، حمایت می‌کنند. به همین دلیل این افراد معمولاً نزد همکارانشان محبوب هستند و اغلب به پست‌های سطح بالا می‌رسند.
جستجوگران افراد برونگرایی هستند که از استعداد شبکه‌سازی برخوردارند. آن‌ها انسان‌هایی مثبت و مشتاق بوده که به کشف فرصت‌های جدید و بررسی تحولات تازه علاقه دارند. هرچند ممکن است لزوماً خودشان ایده‌های جدیدی نداشته باشند؛ اما در گرفتن ایده از دیگران بسیار ماهر هستند.
جستجوگران به دلیل شخصیت معاشرتی‌شان، در برقراری تماس‌های تجاری جدید و همین‌طور انجام مذاکرات آتی عملکرد خوبی از خود نشان می‌دهند. ضمن اینکه در یافتن ایده‌ها یا فرصت‌های جدید و جا انداختن آن‌ها در تیم نیز بسیار ماهر هستند.
برای استفاده حداکثری از تست بلبین در کسب و کار، شما و اعضای تیم باید با این مدل کار کنید و به کمک آن ببینید چه ترکیبی از نقش‌های تیمی را از خود به نمایش می‌گذارید.
آگاهی از مدل نقش‌های تیمی بلبین می‌تواند کمکتان کند تا ضمن شناسایی نقاط قوت و ضعف بالقوه، بر تضاد بین همکارانتان فائق آمده و مشارکت هر یک از آن‌ها را درک و از آن تقدیر کنید.
همواره باید به خاطر داشت که این ابزار به تشریح نقش‌های تیمی «ترجیحیِ» افراد کمک می‌کند و برای این منظور طراحی شده تا نشان دهد که شما چطور در محیط کار، عملکرد ایده‌آلی خواهید داشت؟ در این مدل، نقطه قوت در یک نقش تیمی در یک زمینه خاص اغلب می‌تواند به عنوان نقطه‌ضعف در زمینه دیگر تلقی شود.
در حالت مطلوب، یک تیم ایده‌آل باید توازن و بالانس مناسبی بین هر 9 نقش تیمی داشته باشد. تیم‌های قدرتمند معمولاً یک هماهنگ‌کننده قوی، یک ایده‌پرداز، یک ارزیاب، یک یا چند اجرایی‌کار، جستجوگران منابع و تکمیل‌کنندگان هستند. شکل‌دهنده به جای ایفای هم‌زمان دو نقش، بیشتر باید جایگزینی برای هماهنگ‌کننده باشد. حالت ایده‌آل در عمل به ندرت اتفاق می‌افتد. به همین دلیل اگر تیم‌ها بتوانند حضور یا فقدان بیش از حد هر کدام از نقش‌های تیمی و همین‌طور نقش‌های ثانویه اعضای تیم را درک کنند، برایشان بسیار مفید است.
حین بررسی نتایج کلی تیمتان ممکن است متوجه شوید که چند عضو تیم نقش‌های یکسانی دارند. این امر در تیم‌هایی که کار مشابهی انجام می‌دهند، متداول است. به‌عنوان مثال یک تیم توسعه IT ممکن است عمدتاً از متخصصان، شکل‌دهندگان و افراد اجرایی تشکیل شده باشد. برعکس، تیمی متشکل از مشاوران مدیریتی ممکن است عمدتاً از شکل‌دهندگان تشکیل شود.
یک تیم زمانی نامتعادل است که فاقد ترکیب متعادلی از افراد تفکرگرا، عمل‌گرا و انسان‌گرا باشد. برخی از گزینه‌هایی که برای اصلاح این وضعیت باید مورد توجه قرار بگیرند عبارت‌اند از:
وینوهاب بزرگترین شتابدهنده مجازی در ایران، نسل جدید شتابدهنده مجازی برای پارسی زبانان
شماره پشتیبانی: ۹۱۳۰۱۳۲۵-۰۲۱| ۲۲۰۵۱۴۲۵-۰۲۱
۰۹۹۲۹۹۱۶۸۱۶
2021 Vinnohub - All rights reserved
