نقشهبرداری ذهنی یک تکنیک قدرتمند است که به شما کمک میکند تا ایدهها و اطلاعات را بهصورت بصری توسعه و سازماندهی کنید. بیایید نگاهی به نقشه ذهنی در استارتاپ و چگونگی استفاده از آن بیندازیم.
نقشه ذهنی، یک روش ساختار یافته برای مرتب کردن ایدهها و اطلاعات است. این روش به افراد و تیمها کمک میکند تا اجزای اصلی هر مفهوم را تفکیک کرده و در نتیجه آن را راحتتر درک کنند. این روش برای توسعه ایدههای جدید، یا تفکیک و درک بهتر اطلاعات موجود قابل استفاده است.
نقشههای ذهنی خواه برای توسعه ایدههای جدید استفاده شوند و یا در سازماندهی اطلاعات موجود مورد استفاده قرار گیرند، به شما کمک میکنند تا ببینید که چگونه اطلاعات در کنار هم قرار میگیرند. نقشههای ذهنی ساختاری گسترده و انعطافپذیر داشته و میتوان از آنها به عنوان پایهای برای تفکر و تصمیمگیری استفاده کرد.
برخلاف سایر نمودارهای تصویری، نقشه ذهنی حول یک موضوع اصلی و واحد ساخته میشود. تمام اطلاعات روی نقشه شما به نقطه شروع “متصل” هستند. با قرار دادن ایده اصلی در مرکز، درک و تمرکز دیگران روی نقشه ذهنی آسانتر میشود.
شاخههای این درخت، نقشه ذهنی موضوع موردنظر شما را تشکیل میدهند. با توسعه ایدهها، میتوان این شاخهها را از هر طرف گسترش داد. هر شاخه، اطلاعات مربوط به موضوعات و زیرمجموعهها را بر اساس دستهبندیها و ارتباطات بین آنها نشان میدهد. نتیجه چنین ارتباطاتی، یک سلسله مراتب منظم از همه اطلاعات لازم ذهنی است.
در نقشه ذهنی بهجای جملات طولانی یا متن، از کلمات کلیدی و عبارات کوتاه استفاده میشود. مباحث موجود در یک شاخه از نقشه اغلب شامل یک یا دو کلمه است که به بهترین شکل، ایده یا بخشی از اطلاعات را نشان میدهد. با این روش، افراد در زمان نیاز به موضوعی خاص، اطلاعات مورد نیازشان را بهآسانی پیدا کنند.
یک تصویر به اندازه هزار کلمه ارزش دارد.
استفاده از تصاویر، خطخطیهای بدون فکر، یا رنگها میتوانند حافظه را تحریک کنند و اطلاعات بیشتری را نسبت به کلمات همرنگ و یک شکل به خاطر بسپارند. سعی کنید به نقشههای ذهنی خود حتی تصویر هم اضافه کنید.
فرقی نمیکند که نقشه ذهنی را بهصورت دستی تهیه کرده باشید یا از نرمافزارهای ترسیم نقشه ذهنی استفاده کرده باشید. این نقشه به سه روش اصلی میتواند به توسعه و سازماندهی ایدهها و اطلاعات کمک کند:
نقشههای ذهنی به سادهسازی اطلاعات کمک بزرگی میکنند؛ چرا که از کلمات کلیدی (و نه از جملات طولانی) تشکیل شدهاند. خلاصه کردن اطلاعات در چند کلمه کلیدی، یک خلاصه بصری منظم ایجاد میکند که پردازش آن برای افراد، آسانتر و سریعتر است.
مدل نقشه ذهنی به شما کمک میکند تا اطلاعات را طوری طبقهبندی و دستهبندی کنید که درک آنها آسانتر شود. طبقهبندی به مغز ما کمک میکند تا پیچیدگیها را درک کند. نقشههای ذهنی دستهبندی شده و سلسلهمراتبی، به ما کمک میکنند تا در بین انبوه اطلاعات بهراحتی بتوانیم بگردیم. درست مثل اینکه در راهروهای پیچدرپیچ یک سوپرمارکت حرکت کنید تا محصول خاصی را که نیاز دارید پیدا کنید.
ساختار درختی نقشه ذهنی به این معنی است که هر بخش از اطلاعات حداقل به یک بخش دیگر از اطلاعات متصل میشود. ارتباط بین این اطلاعات شامل موضوعات سطح بالاتر (والد) و موضوعاتی که بالقوه در همان سطح هستند (خواهر و برادر) یا موضوعات سطح پایینتر (فرزند) است.
هر یک از این موارد با توجه به وابستگیهای آن دارای مفهوم خاص و متفاوتی است. در نقشه ذهنی، اطلاعات بهصورت جداگانه وجود ندارند و میتوان مدل ارتباط ایدهها و اطلاعات با یکدیگر را با وضوح بیشتری دید.
نقشه ذهنی توسط همه افرادی که در کسب و کارهای مختلف، آموزش، بخش دولتی، علم و…. و به طور کلی برای تمام افرادی که قصد دارند موارد مرتبط با موضوعی را دستهبندی کنند، قابل استفاده است.
برای بنیانگذاران استارتاپ (یا تیمهای بنیانگذار)، چالشهای موجود در مسیر راهاندازی کسب و کار جدید، هم نشاطآور است و هم طاقتفرسا. بسیاری از کارآفرینان نقشهای مختلف (و ناآشنا) را که باید برای انجام کارهای جدید خود بپذیرند، دست کم میگیرند. درصدی از استارتاپها معمولاً به دنبال برنامهریزی نادرست در مورد سرعت انجام کارها، ساختاریافته نبودن و مبهم بودن کار و تصمیمگیریهای روزمره شکست میخورند. در این مطلب، برخی زمینههایی که استفاده از نقشه ذهنی در استارتاپ میتواند سبب بهبود برنامهریزی، سازماندهی و اجرای استراتژیهای کسب و کار شود را بررسی خواهیم کرد.
هیچ ابزار یا تکنیکی وجود ندارد که بتواند مسائلی را که در مشاغل جدید به وجود میآیند بهطور کامل حل کند. اگرچه، استفاده از نقشه ذهنی در استارتاپ میتواند به مشکلات بیشماری که استارتاپها با آنها روبرو میشوند، کمک بسیاری کند. نقشه ذهنی میتواند به استارتاپها کمک کند تا با توجه به تصویر کلی خود، برای حل مشکلات ایدهپردازی کنند. به کمک این ابزار، تیمهای آنها چابک باقی مانده و کارمندان هم با اطمینان و اعتمادبهنفس بیشتری به مقابله با ناشناختهها و ابهامات میروند. نقشه ذهنی را باید یک ابزار ضروری برای کارآفرینان و مشاغل جدید دانست.
فرقی نمیکند که در حال حاضر، در ابتدای راه کسب و کار هستید و یا در فکر راهاندازی آن هستید؛ شاید حتی قرار است در سازمان خودتان مدیر یک بخش شوید. نقشه ذهنی میتواند به شما کمک کند که کسب و کار خود را از چند زاویه جدید در نظر بگیرید، دغدغههای اصلیتان را به دست آورده و افکار خود را باز کنید.
اگر در ابتدای راه استارتاپ خود هستید، مدت زمانی را باید صرف ایدهپردازی کامل ایده کسب و کار کنید. این روش، بهترین راه برای شروع ایدهپردازی است. نقشه ذهنی راهی مناسب برای پیدا کردن ایده و پاسخ به سؤالات در مرحله اولیه است (حتی اگر بعضی از این ایدهها هنوز خام باشند).
با استفاده از سؤالات اساسی مانند چه کسی؟ چه چیزی؟ چه زمانی؟ کجا؟ چرا؟ و چگونه؟ در یک نقشه ذهنی، تفکر خود را در مورد جنبههای مختلف کار شروع کنید (از جمله این جنبهها میتوان به اینکه “چرا شما در درجه اول میخواهید این کار را انجام دهید؟” اشاره کرد)
نقشه ذهنی میتواند کمک کند تا جنبههای عملی یک ایده را پیدا کنید، آن را توسعه دهید و بهخوبی ببینید. علاوه بر این، نقشه ذهنی میتواند جزئیات فلسفی بیشتری را نمایان کند (بهعنوان مثال “چرا من به این موضوع/ایده علاقه دارم”). درک انگیزههای شما به عنوان بنیانگذار، یکی از مهمترین جنبههای شکلگیری یک کسب و کار از روز اول است.
پس از به تصویر کشیدن نقشه ذهنی ایده، آماده تمرکز بر روی گزینههایی مثل مشتری و بازار و مسائل مالی و… هستید. برای بسیاری از کسب و کارها، این مرحله به معنای نوشتن طرح کسب و کار است.
ممکن است نوشتن طرح کسب و کار، به نظر دشوار یا زیادی آکادمیک بیاید. خصوصاً اگر شما به دنبال سرمایهگذار و جذب سرمایه خارجی نباشید، نوشتن طرح کسب و کار ممکن است کاری بیفایده به نظر برسد. ممکن است حتی به نظر برسد که گردآوری یک سند مفصل و مکتوب میتواند انرژی و اشتیاق شما برای ایده جدیدتان از بین ببرد. بهجای اینکه به “طرح کسب و کار” خودتان بهصورت یک متن نوشتاری کسل کننده نگاه کنید، آن را شبیه عمل “برنامهریزی” بدانید.
برنامهریزی کسب و کار، فرآیندی است که میتواند احساس قدرت و تمرکز به فرد بدهد. در حالی که اگر هدف شما برانگیختن سرمایهگذاران یا تأمین بودجه است، سند نهایی برنامه کسب و کار میتواند به کار شما بیاید. اما بهطور کلی، خود فرآیند تفکر، فرآیند بسیار مفیدی است.
پس از طوفان فکری اولیه راجع به نقشه ایده کسب و کار خود، حالا میتوانید از نرمافزار نقشه ذهنی برای تحقیق، توسعه و حتی نوشتن طرح کسب و کار خود، و یا ایجاد خلاقیت در کسب و کار خود استفاده کنید.
هر بخش از نقشه ذهنی طرح کسب و کار، قطعا شامل طیف وسیعی از اطلاعات است. با این وجود، مدیریت آن باید آسان باشد. استفاده از نقشه ذهنی به شما امکان میدهد تا با تمرکز روی مناطق مورد نظر خود، شاخههایی را باز کرده و یا ببندید. بهعنوان مثال، در برنامه کسب و کار خود یک بخش تحلیل رقبا ایجاد کرده و اطلاعات بیشتری مانند لینکهای پیوندی، یادداشتها و پیوستها را به آن اضافه کنید. با استفاده از نقشههای ذهنی میتوانید تمام اطلاعات کلیدی را در یک فرم مشخص قرار داده و بتوانید از یک نقطه مرکزی بهسرعت به همه چیز دسترسی پیدا کنید.
نقشه ذهنی به شما کمک میکند تا بیشتر روی برنامهریزی و کمتر روی نوشتههای طولانی تمرکز کنید. وقتی از نقشه ذهنی برای برنامهریزی استفاده میکنید، قادر خواهید بود:
پس از اینکه از جای خود بلند شدید و کسب و کار را شروع کردید، باید به حرکت خود ادامه داده و متوقف نشوید! برای این منظور، شما به ابزارها و تکنیکهایی نیاز دارید که به شما (و دیگران) در کارهای روزمره کسب و کار کمک کنند. نقشه ذهنی باید در قلب عادتهای روزمره شما باشد. سعی کنید بسیاری از پروژهها، مشکلات، فرصتها و جزئیاتی را که برای پیگیری نیاز دارید، تحت کنترل خود بگیرید.
«داشبورد» نقشه ذهنی روشی عالی برای پیگیری اطلاعات و اقدامات اصلی در تمامی زمینههای کسب و کار است. در روزهای ابتدایی، احتمالاً خودتان بسیاری از این فعالیتها را (حتی در زمینههایی که کمتر با آن آشنایی دارید) انجام میدهید. اینجاست که ایجاد یک داشبورد میتواند به کمک شما بیاید.
داشتن نقشه ذهنی کمک میکند تا:
با استفاده از نقشههای ذهنی در سایر زمینههای کسب و کار جدید (مانند فروش، بازاریابی و جلسات)، میتوانید همواره افراد و پروژهها را هماهنگ با اطلاعات کلیدی در دسترس داشته باشید. با ایجاد نقشههای اختصاصی برای بخشهای مختلف، تیم میتواند وضعیت فعالیتهای خود را در بخشهای مختلف بهراحتی اعلام کند.
نقشههای ذهنی به شما کمک میکند تا حجم اطلاعات بالا را کنترل کرده و چابکی بیشتری در تصمیمگیری داشته باشید. اطلاعات جدید میتوانند بهسرعت ضبط شده، در نقشههای ذهنی موجود ادغام شده و در صورت لزوم به برنامه تبدیل شوند.
در مراحل اولیه کسب و کار که با بودجه کم کار میکنید، سرمایهگذاری روی ابزاری که بتواند چندین مزیت در کار شما داشته باشد، یک انتخاب حیاتی برای شماست. فرقی نمیکند که بهعنوان یک شرکت انفرادی کار میکنید یا بخشی از تیم بنیانگذار هستید، یادگیری کار با نقشه ذهنی، یکی از مهمترین و ارزشمندترین سرمایهگذاریهای شما خواهد بود.
نقشه ذهنی زیر به توضیح روشهای اساسی برای بازاریابی اینترنتی کمک میکند. اگر قصد دارید بازاریابی اینترنتی خود را شروع کنید، میتوانید این نمونه نقشه ذهنی را دانلود کرده و از آن الگو بگیرید.
این نقشه ذهنی کمک میکند تا بتوانید مراحل اساسی حل یک مسئله را نشان دهید. برای این کار باید بفهمید که مشکل چیست، در حال حاضر کجای کار هستید، اهداف خود را تعیین کنید، دلایل مشکل را پیدا کرده و سپس آن را حل کنید.
رسم نقشه ذهنی برای آموزش سازمانی، یک روش مؤثر برای روشن شدن اهداف شرکت از آموزش است. در شکل زیر نقشه ذهنی آموزش سازمانی، به صورت واضح، اقدامات مورد نیاز برای افزایش فروش محصول را نشان میدهد.
وینوهاب بزرگترین شتابدهنده مجازی در ایران، نسل جدید شتابدهنده مجازی برای پارسی زبانان
شماره پشتیبانی:
۰۲۱۹۱۳۰۱۳۲۵
۰۹۹۲۹۹۱۶۸۱۶